กำเนิดชาและถุงชา ที่มาเครื่องดื่มฮิตแบบไม่ได้ตั้งใจ

โลกจะเป็นอย่างไรถ้าไม่มี “ชา”

คงจะไม่มีกาน้ำชา ไม่มีกาต้มชา แล้วก็ไม่มีถ้วยชา ช้อนชา โถชา ที่กรองชา และเวลาน้ำชา

เรื่อง อลิซในแดนมหัศจรรย์ คงไม่มีตอนที่กล่าวถึงงานเลี้ยงน้ำชา และคงจะไม่มีเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ของโลก งานเลี้ยงน้ำชาบอสตัน เกิดขึ้นด้วยเช่นเดียวกัน ที่สำคัญ เราคงไม่ได้ลิ้มรสชาติวิเศษสุดของชาที่มีการพัฒนาตามมาอีกมากมาย

แต่โชคดีที่โลกนี้มีชา และคงต้องยกความดีให้ชาวจีนคนหนึ่ง “เสินหนง” (จักรพรรดิเหยียนตี้หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าท่านเสินหนง) และใบไม้หนึ่งที่ทำให้เกิดความบังเอิญนี้ขึ้น

โอกาส คือโชคที่ถอยมาเพียงเสี้ยววินาที ผู้ที่คว้าไว้ได้เท่านั้น จึงจะมี “โอกาส”

– วิลเฮล์ม เนลสัน –

มีตำนานชากล่าวว่า วันหนึ่งในปี 2737 ก่อนคริสต์ศักราช ขณะที่ท่านเสินหนงกำลังต้มน้ำอยู่นอกบ้าน ใบไม้ใบหนึ่งจากพุ่มไม้แถวนั้นก็ปลิวมาตกในกาน้ำซึ่งไม่ได้ปิดฝาเอาไว้ ก่อนที่เสินหนงจะทันตักใบไม้ออก มันก็ถูกต้มจนส่งกลิ่นหอมหวานน่ากิน

เสินหนงไม่รอช้า ราวกับรู้ว่าความมหัศจรรย์กำลังรออยู่เบื้องหน้าแล้ว เขาลองลิ้มรสน้ำในกาทันที

เสินหนง กลายเป็นผู้ค้นพบชาไปในวินาทีนั้น!

หลังจากนั้นอีก 4,000 ปี ชาวยุโรปจึงได้มีโอกาสลิ้มรสชากับเขาบ้าง ทุกวันนี้ชากลายเป็นเครื่องดื่มยอดนิยมของโลก – ถ้าไม่นับน้ำเปล่า ประมาณกันว่าทั่วโลกมีการนำใบชามาใช้ 2,020,000 ตันต่อปื นั่นหมายความว่า ประชากรของโลกใบนี้ดื่มชา 855 ล้านถ้วย ในแต่ละปี!

นั่นเป็นจุดเริ่มตันที่บังเอิญของ “น้ำชา” แต่ถ้าจะถามถึง “ถุงชา” ละก็ โทมัส ซัลลิแวน พ่อค้าชาและกาแฟเป็นผู้คิดขึ้นโดยบังเอิญเมื่อ ค.ศ. 1904 นี่เอง

ปกติซัลลิแวนจะส่งตัวอย่างชาและกาแฟของตนโดยใส่ไปในกระป๋อง แต่เมื่อคิดได้ว่าเป็นการลงทุนที่แพงไปสักหน่อย ซัลลิแวนจึงใช้ถุงผ้าไหมเย็บมือใส่แทน

ไม่นานก็มีใบสั่งซื้อข้ามามากมาย ไม่ได้สั่งซื้อใบชา แต่สั่งซื้อถุงชา เพราะคนซื้อไปคิดได้เองว่าการต้มชาในถุงสะดวกกว่าต้มในกามาก หลังจากนั้นถุงชาก็ได้รับการพัฒนาเรื่อยมา จนกระทั่งเป็นอย่างที่เห็นในปัจจุบัน

ทุกวันนี้ คาดว่ากว่าครึ่งของคนที่ดื่มชาทั่วโลก ดื่มชาจากถุงชาของซัลลิแวนนี่เอง

ภาษาชาของชาติต่างๆ

ฝรั่งเศส   The

สเปน       Te

ตุรกี         Cay

รัสเซีย     Chay

อาหรับ     Shaye

ญี่ปุ่น        Cha

ที่มา : สมิหลา. ชาและถุงชา แพรว, 150-151