วันเช็งเม้ง หรือ เทศกาลเช็งเม้ง วันที่เหล่าลูกหลานชาวจีนรู้จักกันดี เพราะเป็นวันรวมตระกูลทำพิธีเซ่นไหว้รำลึก และปัดกวาดหลุมศพบรรพบุรุษ แต่มันมีอะไรที่มากกว่าแค่รวมญาติกันที่สุสานเสียอีก
ป้ายหลุมศพพี่จีนไม่ได้มีแค่ ชื่อ กับ วันชาตะ-มรณะ เหมือนชาติไหน หากสังเกตดีๆ ที่แผ่นป้ายหน้าแท่นบูชา มีบอกข้อมูลเจ้าของหลุมศพยันรากเหง้าเลยทีเดียว
กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต จะพาถอดรหัสป้ายหลุมศพบรรพชนชาวจีน เผื่อลูกหลานที่ไปไหว้ฮวงซุ้ยจะได้ใช้เป็นข้อมูลในการสืบค้นรากเหง้าเครือญาติพี่น้องของตนเองในไทยและจีนได้แม่นยำอีกทางหนึ่ง
ไม่ว่าเป็นแผ่นป้ายหินแกะสลัก หรือ แผ่นปูนก็ตาม ป้ายนี้จะบอกรายละเอียดทั้ง ชื่อ – ชื่อตระกูล เพศ รากเหง้าภูมิลำเนา หรือแม้แต่ความสัมพันธ์ของครอบครัวเจ้าของป้ายนี้
ถ้าหากไม่มีครอบครัวจะสลักชื่อแถวเดี่ยว แต่ถ้ามีภรรยา ก็จะสลักชื่อภรรยาลงไปด้วย โดยชื่อภรรยาจะอยู่ขวามือ เมื่อหันออกตามแผ่นป้าย
ถ้ามีภรรยาหลายคน ภรรยาหลวงจะอยู่ซ้ายมือ สามีจะอยู่กลาง ภรรยาคนต่อไปอยู่ขวา
แล้วทำไมเห็นมีสีเขียวบ้าง สีแดงบ้าง ?
ตัวหนังสือเมื่อนับจากข้างบนลงล่างตัวหนังสือตัวที่ 3 – 4 คือ ตัวชื่อสกุล ซึ่งหากใครก็ตามตายไปแล้ว จะใช้สีเขียวทาตัวหนังสือ ถ้ายังไม่ตาย ตัวหนังสือจะต้องเป็นตัวหนังสือสีแดง
เช่นเดียวกับตัวหนังสือตัวเล็กที่บอกที่อยู่ และวันสร้างฮวงจุ๊ย ซึ่งต้องใช้สีแดงจัดการทาให้เรียบร้อย
(ส่วนมากข้อมูลบนป้ายหลุมศพจะยึดที่มาของฝั่งผู้ชาย เพราะหากเป็นผู้หญิงเมื่อแต่งงานก็จะออกนอกตระกูล)
แต่ในปัจจุบันนี้เปลี่ยนไปมาก ตัวหนังสือทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นชื่อคนเป็น หรือ คนตายก็ตาม จะใช้สีทองหมดทุกตัวอักษร ซึ่งเป็นคนที่ไม่รู้ภาษาจีนคงดูป้ายนี้ยาก ว่าเจ้าของชื่อที่สลักอยู่ตายไปแล้วหรือยัง แต่คนมีความรู้ภาษาจีนก็คงพอเดาได้จากตรงบอกวันเวลาสร้าง
พูดถึง “ฮวงซุ้ย” เรามักนึกถึงคำว่า “ฮวงจุ้ย” ที่จริง คำสองคำนี้ เกิดจากภาษาจีนคำเดียวกัน
เนื่องจากศาสตร์การดูทำเลของชาวจีน ให้น้ำหนักกับการดูทำเลสุสานอยู่ไม่น้อย หลายคนมีความเชื่อว่าหากสุสานบรรพบุรุษตั้งในทำเลดี จะมีผลต่อความเจริญรุ่งเรืองของตระกูล (จึงมีคนจำนวนมากยอมจ่ายเงินซื้อที่ตรงนี้ เพื่อฝังร่างตัวเองในอนาคต)
คำว่าฮวงจุ้ย หรือ โฮงซุ่ย จึงอยู่คู่กับสุสานชาวจีน จะสร้างสุสานในตำแหน่งอย่างไร ก็ต้องไปดู ฮวงจุ้ย หรือ โฮงซุ่ย ว่าดีไม่ดีอย่างไร
แต่พอนานวันไป คำๆ เดียวที่มีสองความหมายและใช้กันอย่างคลุมเครือนี้ ได้แตกแยกออกมา คำว่า ฮวงซุ้ย กลายเป็นคำว่าสุสานซะงั้นเลย (ที่มา : ZmyHome)
นับเป็นเรื่องน่าสนใจที่คนจีนประเพณีจีนนิยม ฝังทั้งร่าง เพื่อให้ร่างอันไร้วิญญาณกลับสู่ดิน ซึ่งวิญญาณ จะมีพลังในการช่วยเหลือ ลูก-หลาน ให้เจริญเติบโต ที่สำคัญคือเป็นศูนย์รวมของลูกหลานในวันไหว้บรรพชน ทำให้มีการช่วยเหลือ ส่งเสริมซึ่งกันและกัน
จะเห็นได้ว่าหลุมศพชาวจีนมีเรื่องราวมากมาย ดังนั้นฮวงซุ้ยไม่ได้มีดีแค่ความสวยงามและทำเลดี หากมีโอกาสได้ไปเยี่ยมบรรพบุรุษแล้ว ควรลองดูแผ่นป้ายตามข้อมูลข้างต้น เพื่อทำความรู้จักกับวงศ์ตระกูลเราได้ดียิ่งขึ้น
