ผู้ใหญ่อายุเยอะ ๆ หรือเรียกให้แสลงใจกันว่า คนแก่ จะมีโรคยอดนิยมอยู่ 2 โรค ที่เป็นกันมาก เป็นกันส่วนใหญ่ นั่นคือ โรคบ้านหมุน กับกรดไหลย้อน
เป็นโรคฮิต ที่เกิดจากความเสื่อมของอวัยวะในร่างกายเรา อย่างบ้านหมุน ก็เกิดจากหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน เกิดจากอวัยวะการทรงตัวในหูชั้นในเสื่อม หินปูนเคลื่อนที่หลุดจากอวัยวะควบคุมการทรงตัว ทำให้เกิดการส่งสัญญาณไปยังระบบประสาทส่วนกลางที่กระตุ้นให้เกิดอาการเวียนศีรษะแบบบ้านหมุน
เป็นโรคประจำตัว ว่ากันว่า เวลาเครียด พักผ่อนน้อย ก็จะเริ่มมีอาการ
จากข้อมูลในเว็บไซต์โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ระบุว่า “อาการเวียนศีรษะบ้านหมุน (Vertigo)” เป็นอาการที่มักพบในผู้ใหญ่ สามารถรบกวนชีวิตประจำวันได้ และทำให้ต้องมาพบแพทย์บ่อยครั้ง ทั้งนี้การรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการที่ผู้ป่วยเป็น โดยทั่วไปการรักษามักจะมีประสิทธิผลดี แต่ผู้ป่วยอาจกลับมามีอาการซ้ำได้
สาเหตุมักเกิดจากความผิดปกติบริเวณหูชั้นใน โดยสาเหตุของอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนที่พบบ่อย ได้แก่
โรคหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน (Benign paroxysmal positional vertigo: BPPV) เกิดจากตะกอนแคลเซียมที่สะสมในบริเวณหูชั้นในเคลื่อนที่หลุดจากตำแหน่งปกติเมื่อมีการเคลื่อนไหวศีรษะ ทำให้ส่งผลกระทบต่อการทรงตัว เกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนได้ ซึ่งสาเหตุของโรคนี้ยังไม่แน่ชัด แต่มักสัมพันธ์กับอายุของผู้ป่วย
โรคน้ำในหูชั้นในผิดปกติ (Meniere’s disease) เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของน้ำที่อยู่ในบริเวณหูชั้นใน ส่งผลให้เกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน ร่วมกับมีเสียงในหู (Tinnitus) และการได้ยินลดลง
โรคเส้นประสาทการทรงตัวในหูอักเสบ (Vestibular neuritis) หรือโรคหูชั้นในอักเสบ (Labyrinthitis) เป็นความผิดปกติของหูชั้นในที่สัมพันธ์กับการติดเชื้อ โดยส่วนใหญ่มักเกิดจากเชื้อไวรัส ส่งผลให้เกิดการอักเสบขึ้นในบริเวณหูชั้นใน ซึ่งมีความสำคัญต่อการรักษาสมดุลการทรงตัว
วิธีการรักษา ผู้ป่วยหลายรายสามารถหายเองได้ โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา หากจำเป็นต้องได้รับการรักษา แพทย์จะพิจารณาวิธีการรักษาตามสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว หรือหากต้องรักษาด้วยยา ก็เพื่อบรรเทาอาการเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน หากอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนเกิดจากการติดเชื้อหรือการอักเสบ ผู้ป่วยอาจต้องได้รับยาปฏิชีวนะหรือสเตียรอยด์ นอกจากนี้ หากอาการมีสาเหตุมาจากโรคน้ำในหูชั้นในผิดปกติ ผู้ป่วยอาจจำเป็นต้องได้รับยาขับปัสสาวะเพื่อลดความดันจากของเหลวภายในช่องหู
ส่วนอีกโรค คือ กรดไหลย้อน ก็เกิดจากการเสื่อมของอวัยวะเช่นกัน โดยสันนิษฐานว่า กล้ามเนื้อหูรูดตรงกระเพาะอาหารเสื่อม ทำให้น้ำย่อยจากกระเพาะอาหารไหลกลับขึ้นไปในหลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการแสบร้อนบริเวณลิ้นปี่ หน้าอกและคอ
โรคกรดไหลย้อน สามารถรักษาบรรเทาได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการทานอาหารและการใช้ชีวิต เช่น งดดื่มน้ำชา กาแฟ น้ำอัดลม น้ำผลไม้หรืออาหารที่มีรสเปรี้ยวจัด เผ็ดจัด อาหารไขมันสูง ช็อกโกแลต สุรา รวมถึงการสูบบุหรี่ หลีกเลี่ยงรับประทานอาหารมื้อเย็นหนักเกินไป ไม่ควรนอนทันทีหลังทานอาหาร ออกกำลังกาย เลี่ยงความเครียด เป็นต้น
แต่แม้จะรู้วิธีปฏิบัติตน การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อเลี่ยงทั้ง 2 โรคที่สร้างความรำคาญ ไม่ถึงตายแต่ทรมาน
ถึงกระนั้น ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ก็ยังทุกข์กับอาการบ้านหมุน กรดไหลย้อนแทบจะมาประจำทุกเดือน!!
ดร.ณรงค์ชัย อัครเศรณี นักเศรษฐศาสตร์รุ่นใหญ่ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ แถมปัจจุบันยังนั่งเป็นประธานบริษัทเอกชนหลายต่อหลายแห่ง มีคำแนะนำดี ๆ ในการหลีกเลี่ยงโรคน่าทรมานทั้ง 2
ดร.ณรงค์ชัยเล่าว่า เคยผจญกับโรคบ้านหมุนและกรดไหลย้อนเหมือนกัน ชนิดทุก ๆ 1-2 เดือนต้องไปพบแพทย์ให้ช่วยรักษาอาการ แต่พอได้ทราบเคล็ดลับการดูแลรักษาได้ด้วยตนเอง ปัจจุบันมีอาการน้อยมาก
“หมอบอกว่า ที่จริงบ้านไม่ได้หมุน แต่ประสาทตาของเราต่างหากที่จับภาพไม่ได้ อาการบ้านหมุนก็เพราะจอประสาทตาทำงานผิดปกติ เห็นภาพเคลื่อนไหวตลอดเวลา ดังนั้น วิธีแก้ คือ ห้ามนอนราบ ให้นั่งนิ่ง ๆ เคลื่อนไหวช้า ๆ และพยายามมองภาพเส้นตรงข้างหน้า โฟกัสให้ภาพอยู่นิ่ง ๆ สักพักบ้านก็จะหยุดหมุน”
สิ่งสำคัญที่สุด คือ ห้ามหลับตาเด็ดขาด ยิ่งหลับตา ยิ่งเคลื่อนไหว ยิ่งนอนลง จะทำให้คลื่นไส้ อาเจียน อาการก็จะยิ่งหนักขึ้น
ส่วนกรดไหลย้อน เคล็ดลับที่ดร.ณรงค์ชัยทำมาจนถึงทุกวันนี้ คือ การทานแคปซูลขมิ้นชัน 1 เม็ดพร้อมอาหารเช้าทุกวัน ขมิ้นชันมีสรรพคุณช่วยลดอาการจุกแน่น ลดกรดในกระเพาะอาหาร จะช่วยรักษากรดไหลย้อนได้โดยตรง เพียงแค่ทานเป็นประจำทุกเช้าวันละ 1 แคปซูล
ใครที่บ้านกำลังหมุน กรดกำลังไหลย้อน ลองทำตามดู
เผื่อว่า ได้ผล ชีวิตจะสุขขึ้น
