แบงก์ไหนคือรายต่อไป  หลังเครดิต สวิส ร่วง

วิกฤตแบงก์ล้ม ชักน่าหวั่นใจยังไงไม่รู้

ตอนแรกไม่ค่อยรู้สึกรู้สา จะเพราะชื่อแบงก์ SVB (Silicon Valley Bank) ของสหรัฐอเมริกา ไม่ค่อยคุ้นเท่าไหร่

แต่พอมาถึงครา แบงก์เครดิต สวิส  ซึ่งเข้ามาลงทุนในประเทศไทยนานปีดีดัก เป็นรู้จักของนักธุรกิจไทยพอสมควร

เริ่มไม่แน่ใจแล้วว่า วิกฤตคราวนี้ชักไปกันใหญ่ และโดมิโนตัวต่อไป คือใคร

ดร.อมรเทพ จาวะลา ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ ผู้บริหารสำนักวิจัยและที่ปรึกษาการลงทุน ธนาคารซีไอเอ็มบี ไทย ให้คำอธิบายกรณีเครดิต สวิส ว่า ตลาดทุนจับจ้องมาที่ธนาคารเครดิต สวิส (CreditSuisse) หลังราคาหุ้นร่วงหนักคนพร้อมแห่ถอนเงิน นักลงทุนในตราสารหนี้ห่วงธนาคารจะผิดนัดชำระหนี้ ค่าประกันความเสี่ยงหรือCredit Default Swap พุ่งขึ้นสูง

เกิดอะไรขึ้น??

 ตัวแปรสำคัญ คือ ข่าวผู้ถือหุ้นรายใหญ่อย่าง Saudi National Bank ออกมาบอกว่าจะไม่ถือหุ้นเครดิตสวิสมากไปกว่านี้ หรือไม่เกิน10% เพราะไม่อยากทำตามกฎระเบียบของยุโรป แต่นักลงทุนคิดว่าน่าจะมีอะไรผิดคาด คนขาดความไว้ใจ จึงเกิดภาวะแตกตื่นอย่างที่เห็น

 จริงๆ แล้วเครดิต สวิสเป็นธนาคารที่มีชื่อเสียงมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะในธุรกรรมด้านการบริหารความมั่งคั่งให้ลูกค้า แต่ที่ผ่านมาก็พบว่ามีข่าวในด้านลบหลายครั้ง ทั้งข่าวลือการทำผิดกฎระเบียบ ถูกปรับฟ้องร้อง และการเปลี่ยนผู้บริหารบ่อย จึงมีผลให้ฐานะทางการเงินของธนาคารอ่อนแอลง แต่ธนาคารต้องหาทุนมาเพิ่มเพื่อรักษาระดับกองทุนของผู้ถือหุ้น เพราะธนาคารนี้จะได้รับการจัดประเภทเป็น Systemically Important Financial Institution (SIFI) พูดง่ายๆ คือ หากล้มจะลามไปกระทบเศรษฐกิจมาก จึงต้องดูแลฐานะการเงินเป็นพิเศษ (เรียกว่าต้องมีทุนมากกว่าแบงก์อื่น)

 แล้วรัฐจะอุ้มไหม…

ธนาคารนี้ใหญ่เกินกว่าจะปล่อยให้ล้มได้ ล่าสุดธนาคารกลางสวิตเซอร์แลนด์มาอัดฉีดเงินเพิ่มสภาพคล่องให้เครดิต สวิส แต่จะอุ้มด้วยเงินภาษีประชาชนคงไม่ได้นาน น่าเป็นการอุ้มคนฝากเงินหรือประคองด้านความเชื่อมั่น ไม่ให้ราคาร่วงไปกว่านี้ แต่น่าหาใครมาลงขันซื้อหุ้นไปในราคาถูก เรียกว่าเป็นตัวแทนขายดีกว่ารัฐซื้อเอง สินทรัพย์ยังมีคุณภาพดี โอกาสเติบโตในธุรกิจบริหารความมั่งคั่งก็ดี เพียงแต่อาจเปลี่ยนโครงสร้างผู้ถือหุ้น ผู้บริหาร และที่สำคัญให้ราคาที่น่าสนใจ

แต่ทำตอนนี้ ในภาวะตลาดแบบนี้คงไม่ง่าย ที่เป็นไปได้มากที่สุด คือ ตัดส่วน Investment Banking ขายเอาเงินไปรักษาระดับทุน

กลไกรัฐบาลเหมือนสหรัฐไหม… ไม่

เครดิต สวิสไม่ใช่ SVB และยุโรปไม่ใช่สหรัฐ ปัญหาเกิดแน่ หากล้ม เพราะลำพังสวิตเซอร์แลนด์คงไม่อาจอุ้มได้ และอาจกระทบความเชื่อมั่นของประเทศ อย่าลืมว่าสวิตเซอร์แลนด์ไม่อยู่ในยูโรโซน มีเงินตัวเองแต่ก็เสี่ยงผันผวน จะออกเงินมหาศาลมาค้ำก็ยาก และแบงก์นี้กระจายทั่วโลก จะคุ้มครองอย่างไร

จะลามไหม… ลาม

เพราะใหญ่กว่า SVB และไม่กระจุกในเทค หรือผลจากดอกเบี้ยขาขึ้น แต่นักลงทุนจะหาโดมิโนตัวต่อไป และมีหลายแบงก์ขนาดใหญ่ในยุโรปที่ไม่แข็งแกร่งหรือมีปัญหาขาดทุนมาก่อนหน้าแล้ว

ช่วงนี้เหมือนการล่าแม่มด มองหาว่าใครคือแบงก์ที่จะล้มรายต่อไป

แก้ปัญหาคราวนี้ไม่ง่าย และต้องรีบให้จบโดยเร็ว เพราะหากยืดเยื้อ แบงก์ในยุโรปจะมีปัญหาเรื่องความเชื่อมั่น

นึกถึงเยอรมนีที่หากวันหนึ่งต้องเข้ามาอุ้มธนาคารในยุโรปด้วยการอัดฉีดสภาพคล่อง แต่อีกมือก็ขึ้นอัตราดอกเบี้ย เพื่อปรามเงินเฟ้อสุดท้าย ต้องทั้งเหยียบเบรกและคันเร่งพร้อมกัน เศรษฐกิจยุโรปอาจหมุนเหวี่ยงตกทางได้

นี่ยังไม่พูดถึงปัญหาหนี้สาธารณะอย่างอิตาลีหรือกรีซ แต่ถ้าไม่ทำอะไรเลย จะหมุนไปสู่วิกฤติเศรษฐกิจเองและลามไปทั่วโลก

ผมมองว่า ในที่สุดสวิตเซอร์แลนด์และยุโรปน่าหาทางอัดฉีดเงินตั้งกองทุนขึ้นมาพยุงแบงก์ทั้งหลายไม่ให้ล้ม เพราะนี่คือชนวนวิกฤติความเชื่อมั่นของภาคการเงินทั่วโลก

ท้ายสุด ธนาคารกลางยุโรป หรือ ECB อาจต้องพิจารณาว่าจะขึ้นดอกเบี้ยต่อเนื่องได้แค่ไหนแม้เงินเฟ้อยังสูง