หากใครได้อ่านข่าวเศรษฐกิจในช่วงนี้ คงได้ยินคำว่า “Perfect Storm” บ่อยมาก จนหลายคนเริ่มตั้งคำถามว่าอะไรคือ Perfect Storm แล้วมันมีผลกระทบยังไงกับเราบ้าง กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต ขอนำผู้อ่านทุกท่านมาร่วมกันฝ่า “มหาพายุ” ครั้งนี้ไปด้วยกันค่ะ
ถ้าดูกันตามความหมายในภาษาอังกฤษ เค้าอธิบายว่า A perfect storm เป็นคำเปรียบเปรยในภาษาอังกฤษที่ไม่ได้แปลว่า พายุที่สมบูรณ์แบบ แต่แปลว่า…เคราะห์ซ้ำกรรมซัด หรือ สถานการณ์ย่ำแย่เกิดขึ้นพร้อม ๆ กัน ทำให้ทุกอย่างประดังประเดซ้ำเติมให้ยิ่งแย่หนัก
แต่ความหมายแท้จริงของมันตามการอธิบายทางอุตุนิยมวิทยา คือ ลักษณะของพายุที่มีความรุนแรงมากกว่าปกติ อันเนื่องจากปัจจัย 3 อย่างบังเอิญมาเจอกัน ซึ่งยากจะเกิดขึ้น หรือเกิดขึ้นไม่บ่อย
โดยเหตุการณ์พายุที่สมบูรณ์แบบที่รู้จักกันกว้างขวาง เกิดขึ้นเมื่อปี 1991 เริ่มจากการเกิดพายุเฮอร์ริเคน ชื่อ เกรซ ซึ่งเป็นแค่เฮอร์ริเคนระดับ 2 แต่บังเอิญว่าเฮอร์ริเคนลูกนี้ ไปเจอกับอีก 2 ปัจจัยอย่างเหมาะเหม็ง คือ อากาศอุ่นที่เกิดจากความกดอากาศต่ำที่มาจากทิศทางหนึ่ง และกระแสของอากาศเย็นและแห้งอันเนื่องจากความกดอากาศสูงที่มาจากอีกทิศทางหนึ่ง
เมื่อ 2 ปัจจัยนี้มาเจอเข้ากับความชื้นของเฮอร์ริเคนเกรซ จึงก่อเกิดเป็น Perfect Storm ที่สร้างความเสียหายรุนแรงต่อชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐ
จากนั้นมา Perfect Storm ถูกนำมาใช้กับหลายอย่างเมื่อต้องการสื่อความหมายว่า มีเรื่องเลวร้ายมาก ๆ หรือแย่ที่สุดหลายอย่างเกิดขึ้นพร้อมกันอย่างบังเอิญ
คราวนี้ขอตัดภาพกลับมายังประเทศไทยของเรา ช่วงหลัง ๆ ที่เราได้อ่านข่าวเศรษฐกิจ เรามักจะคุ้นตากับคำว่า Perfect Storm ที่นำมาใช้กับเรื่องเศรษฐกิจมากขึ้น ซึ่งตีความหมายได้ประมาณว่า เหตุการณ์ทางเศรษฐกิจหรือผลกระทบจากเรื่องต่างๆที่เกิดขึ้นหรือเข้ามาพร้อมกันในช่วงนั้นๆ ก่อให้เกิดเป็น #มหาพายุ ทางเศรษฐกิจลูกใหญ่ที่จะส่งผลกระทบกับประเทศหรือเหตุการณ์ระดับโลกก็เป็นได้
คุณกอบศักดิ์ ภูตระกูล กรรมการรองผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพ และประธานสภาตลาดทุนไทย เป็นผู้ระบุคำว่า มรสุมเศรษฐกิจกำลังก่อตัวเป็น Perfect Storm เรากำลังเข้าสู่ช่วงใหม่ของเศรษฐกิจ โดยจะมีมรสุม Perfect Storm ถาโถมมาใส่เรา 3 ลูกใหญ่ๆ
Perfect Storm ลูกแรกมาจากสงครามรัสเซีย-ยูเครน นำไปสู่วิกฤตเศรษฐกิจในแถบยุโรป และลุกลามแผ่ผลกระทบต่อเศรษฐกิจทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่เศรษฐกิจไทย โดยเฉพาะผลกระทบจากราคาพลังงานที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างรุนแรง กดดันให้เกิดปัญหาเงินเฟ้อสูงในประเทศต่าง ๆ รวมถึงเรื่องวิกฤติอาหารโลก ทั้งราคาที่แพงขึ้น ไปจนถึงวิกฤตขาดแคลนอาหาร ที่กระทบต่อคนทั้งโลก
Perfect Storm ลูกที่ 2 มาจากทวีปอเมริกา ซึ่งเป็นแรงกระแทกมาจากการดำเนินนโยบายของธนาคารกลางสหรัฐ (เฟด) ในการควบคุมปัญหาเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นในสหรัฐ ทั้งผลกระทบจากโควิดที่ทำให้ธุรกรรมทางเศรษฐกิจชะงัก คนตกงานมหาศาล จำเป็นต้องอัดฉีดเงินเพื่อพยุงเศรษฐกิจ ต่อมาภาวะเงินเฟ้อที่ปรับตัวสูง จำเป็นต้องใช้ยาแรง คือ การขึ้นดอกเบี้ยแบบถี่ ๆ ส่งผลกระทบให้เกิดความผันผวนในตลาดเงินตลาดทุน ราคาสินทรัพย์ต่าง ๆ ทั้งพันธบัตร คริบโตเคอร์เรนซี่ ค่าเงินผันผวนอย่างหนัก
Perfect Storm ลูกที่ 3 เกิดในทวีปเอเชีย จากเศรษฐกิจจีนที่มีปัญหาความเปราะบางจากภาวะฟองสบู่ภาคอสังหาริมทรัพย์ ที่สะสมมานานหลายสิบปี อีกทั้งการใช้นโยบายการต่อสู้กับโควิดของจีน Zero-Covid กำลังกระทบต่อการนำเข้า การส่งออก และ ห่วงโซ่การผลิตของโลกอย่างมีนัยยะสำคัญ
จากการคาดการณ์ Perfect Storm ทั้ง 3 ลูก ก็คงทำให้เราเริ่มเห็นอนาคตของตัวเองกันแล้วว่า (อาจ) จะต้องเจอกับอะไรบ้าง
ดังนั้น สิ่งที่จะช่วยเราได้มากที่สุด คือ สติ
การมีสติในทุก ๆ เรื่อง ไม่ว่าจะเป็นแผนการลงทุน การใช้เงิน การบริหารสินทรัพย์ที่มีอยู่มืออย่างรอบคอบ ไม่เสี่ยงมากจนลืมป้องกันความเสี่ยง
หวังใจว่า “มหาพายุ” ที่กำลังจะมา ขอให้เป็นเพียงแค่ “ลมพัดผ่าน” ไป
ระคายผิวมาก แต่อย่าให้ถึงตายเลย โอมเพี้ยง!!
