จากวิกฤติเตียงเต็ม หลังมีผู้ป่วยจำนวนหลัก 2 หมื่นรายต่อวัน ทำให้ระบบสาธารณสุขรับไม่ไหว ต้องสนับสนุนให้มีการรักษาตัวเองที่บ้าน (Home Isolation) ขณะเดียวกันอุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องมือ อาทิ ออกซิเจน และยา ก็เริ่มไม่เพียงพอกับจำนวนผู้ป่วยสะสม 685,821 รายทั่วประเทศ (ณ 6 สิงหาคม 2564)
โชคดีของประเทศไทยที่มีการส่งเสริมสมุนไพร และขึ้นทะเบียนรับรองตำรับหลายสูตรแล้ว นอกจากยาฟ้าทะลายโจรแล้วก็มีตำรับอื่นๆ อีกมากมายอย่างที่เราคาดไม่ถึงเลยทีเดียว การรักษาตัวเองบ้านโดยใช้ภูมิปัญญาของชาติด้านการแพทย์แผนไทย จึงไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป แต่เป็นทางจำเป็นในเวลานี้
โดยกรมการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ทางเลือก ได้นำร่องร่วมกับภาคีเครือข่ายได้นำการดูแลรักษาผู้ป่วยโควิด 19 ที่ต้องรักษาอาการอยู่ที่บ้าน Home Isolation 158 แห่ง มุ่งเน้นรักษาด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ซึ่งมีแม่ข่ายหลัก คือ โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ผสมผสาน (ยศเส) กรมการแพทย์แผนไทยฯ เป็นแม่ข่าย และมีลูกข่าย คือคลินิกการแพทย์แผนไทย สภาการแพทย์แผนไทย บูรณาการร่วมกันในการรักษาผู้ป่วย
สำหรับการรักษาด้วยศาสตร์ไทยที่มีการรักษาผู้ป่วยโควิด 19 อย่างเป็นทางการนั้น ได้มีแบ่งเกณฑ์การรักษาตามอาการออกเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้
กลุ่มผู้ป่วยไม่มีอาการ
เน้นให้ยาฟ้าทะลายโจร (ยาผงบด) ยาเสริมรักษา ตามสมุฏฐาน ได้แก่ ยาห้าราก 1.0 – 1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ยาเขียวหอม 1.0 กรัม ทุก 3-4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ กระหายน้ำ
กลุ่มมีอาการเล็กน้อย
มีอาการอ่อนเพลีย มึนงง คอแห้ง ไอเจ็บคอ มีน้ำมูก เบื่ออาหาร ปวดเมื่อย อุณหภูมิร่างกาย ต่ำกว่า 37.5 องศาเซลเซียส เน้นให้ยาหลักเป็นยาฟ้าทะลายโจร (ยาผงบด) ยาเสริมรักษาตามสมุฏฐาน ได้แก่ ยาห้าราก 1.0 – 1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ยาจันทน์ลีลา 1.0 – 2.0 กรัม ทุก 3 – 5 ชั่วโมง เมื่อมีอาการไข้ ยาเขียวหอม 1.0 กรัม ทุก 3 – 5 ชั่วโมง เมื่อมีอาการกระหายน้ำ
กลุ่มมีอาการ
ไข้ มีอาการไอ เจ็บคอ น้ำมูก ปวดเมื่อย ตัวร้อน อุณหภูมิร่างกาย 37.5 – 38.0 องศาเซลเซียส ยาฟ้าทะลายโจร ยาเสริมรักษาตามสมุฏฐาน ได้แก่ ยาห้าราก 1.0 – 1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ยาจันทน์ลีลา 1.0 – 2.0 กรัมวันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ยาประสะจันทน์แดง 1.0 กรัม ทุก 3 – 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการไข้
กลุ่มฟื้นฟูร่างกายหลังติดเชื้อ
ไม่มีอาการไข้ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อย อ่อนล้า มึนงง วิงเวียน เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ ท้องอืด เน้นยาหลัก คือ ยาหอมนวโกฐ 1 ช้อนชา ละลายน้ำทุก 3 – 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ยาประสะจันทน์แดง 1.0 กรัม ทุก 3 – 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ยามันทธาตุ 1.0 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร และยาธาตุบรรจบ 1.0 กรัม วันละ 3 ครั้งก่อนอาหาร
ทั้งนี้กรมการแพทย์ฯ ยังมีตำรับยาที่สามารถรักษาตามอาการ ได้แก่
- ยาแก้อาการไอ – ยาแก้ไอ (ผสมกานพลู ผสมมะขามป้อมผสม มะนาวดอง)
- ยาประสะมะแว้ง ยาอำมฤควาที ยาปรับธาตุ ได้แก่ ยาตรีผลา ยาแก้อาการหวัด ได้แก่ ยาปราบชมพูทวีป
- ยาแก้ท้องผูก ได้แก่ ยาน้ำตรีผลา
- ยาแก้ท้องเสีย ได้แก่ ยาธาตุบรรจบ
ก็ขอให้ผู้ป่วยโควิด 19 ที่ต้องดูแลตัวเองที่บ้าน ยังไม่สามารถเข้าถึงการรักษาในโรงพยาบาลได้ คงต้องนำกระบวนการรักษาของกรมการแพทย์แผนไทยฯ ไปใช้ผสมผสาน รักษาอาการต่างๆ
หากมีข้อสงสัยหรือต้องการความช่วยเหลือ ติดต่อที่กรมการแพทย์แผนไทยฯ
- สายด่วนโทร. 065 504 5678
- FB www.facebook.com/dtam.moph
- Line @DTAM
- https://lin.ee/cZmqWvZ
นอกจากนี้ ยังมีบริการให้การปรึกษาเรื่องการใช้ฟ้าทะลายโจรเป็นกรณีเฉพาะ ที่ Line @fahdtam
Fah First AID และช่องทางการติดต่อข้อมูลสมุนไพรฟ้าทะลายโจร ครบวงจร https://lin.ee/mlu4zow
