จากตอนที่แล้ว เราพาไปที่ทำความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องสำลักอาหาร ที่ทำให้หายใจไม่ออก ถึงตายได้ ครั้งนี้กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต จะพาคุณสังเกตอาการเสี่ยงสำลัก เพื่อลดความเสี่ยงอาหารอุดหลอดลม รักษาตั้งแต่ต้นเหตุที่ทำให้สำลักอาหารได้ถูกจุด
กลุ่มอาการเตือนเสี่ยงสำลัก
1.การพูดเรานี่แหละ
ถ้าฟังเสียงดูเราจะเห็นว่าบางคนเนี่ยพูดๆ ไปจะมีเสียงแบบคล้ายๆ มีฟองหรือมีน้ำออกมาจากเสียงนั้นด้วย เขาเรียก Wet Voice หรือเสียงเปียกๆ ก็จะเป็นอีกลักษณะนึงเลยที่จะทำให้เป็นสัญญาณบ่งบอกว่าเราน่าจะมีอาการสำลักได้นะครับ
เพราะน้ำลายแทนที่จะกลืนเสร็จลงไปในคอเลยอย่างสมบูรณ์แล้วไม่เหลือน้ำลายค้างอยู่เลยเนี่ย เมื่อมันเหลือเนี่ยเวลาเราพูดออกมามันก็เลยเหมือนมีฟอง แตกฟองออกมาด้วย การพูดกลุ่มนี้แหละครับเป็นอันแรกเลยครับที่ว่าจะเป็นตัวให้เราเตือนใจว่าน่าจะมีสำลักนะครับ
2.น้ำลายไหล ผิดที่ผิดทาง
น้ำลายเมื่อกี้ยังอยู่ในคอก็เลยมีเสียงใช่ไหมครับ อันที่ 2 ก็คือน้ำลายหล่นออกมาเลยครับ หมายความว่ามีน้ำลายร่วงหรือหลุดไหลออกมาตามมุมปาก ก็เป็นสัญญาณเตือนว่าน่าจะมีอาการสำลักได้นะครับ เพราะว่าปากไม่สามารถควบคุมน้ำลายให้อยู่ในที่ในทางได้ครับ
3.ตั้งใจกลืน แต่กลืนไม่ลง
หลังจากกลืนไปแล้วเนี่ย บางคนกลืนไปเสร็จรู้สึกว่ามีอะไรติดอยู่ที่คอ ก็คือบางคนหมายถึงมีอาการ มีก้อนอยู่ที่คอนะครับ นี่ก็คงตรงไปตรงมาว่ามันเป็นการกลืนลำบาก จะกลืนทีต้องออกแรงที่จะเค้นให้มันลงๆไป อาจจะเกิดความไม่สอดคล้องและประสานงานกันของคอหอยและลำไส้ส่วนบนนะครับ ก็ทำให้ตัวอาหารนี่ไม่ไหลลงไปตามที่ควรจะเป็น
4.เจ็บในขณะที่กลืน
กับกลืนได้ครับลง แต่ขณะที่ลงแล้วมันเจ็บไปตามตั้งแต่คอหอยจนถึงลำคอนะครับ อาจจะมีเจ็บบางตำแหน่งมันก็เลยทำให้กลืนลำบากได้ ซึ่งการกลืนลำบากจังหวะนี้จะเกิดการเสียจังหวะแล้วเกิดการทำให้เกิดการสำลัก
5.ความเร็วในการกลืน
ทั้งกลืนได้ช้าๆ กับกลืนได้เร็วเกินไปคือไม่ดีทั้งคู่นะครับ กลืนเร็วไปมักจะผิดล่อง ผิดช่องได้ กับกลืนช้าๆ ก็คือจะเหลือเศษอาหารหรือของค้างเหลือแล้วก็กลืนไม่หมด ก็เป็นเหลือเศษอาหารที่จะทำให้เกิดการสำลักได้ในแง่ความเร็วนะครับ
6.โรคเรื้อรัง
เช่น หลายคนนะครับเป็นหอบหืดไม่หายซะที ต่อให้ทานยาทางหอบหืดหลายครั้งแล้วก็ไม่หาย เพราะคนกลุ่มนี้เนี่ยมีอาการสำลักครับแล้วอาหารไปลงในปอด แล้วทำให้เกิดการอักเสบของปอด เพียงแต่ว่าสำลักไม่มากครับ เล็กๆ น้อยๆ แต่บ่อยๆ มันเลยทำให้เหมือนมีการอักเสบอยู่ร่ำไป ในปอดเลยเหมือนเป็นอาการของโรคหอบหืดได้ หรือไอเรื้อรังได้นะครับ
หลายคนในกรณีโรคเรื้อรังประเภทไอเรื้อรัง หรือหอบหืดเรื้อรัง ก็น่าจะตรวจประเมินทางด้านอาการสำลักไว้ด้วยนะครับ
7.ขาดอาหารจากการกลืนลำบาก
เรื้อรังเหมือนกันแต่เรื้อรังในเชิงขาดอาหารครับ หมายถึง ผอมมาเรื่อยๆ เลยครับ ทั้งๆ ที่อาจจะหิว อยากทานอาหาร แต่ว่ากินไปแล้วก็กินได้นิดเดียว ปริมาณได้ไม่เยอะ ก็จะค่อยๆ ผอมลงเรื่อยๆ เป็นประเด็นนึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กๆ นะครับ
เด็กๆ หลายคนที่เราเลี้ยงลูกกันเนี่ยหลายคนไม่โตตามวัย เรียกว่าขุนน้ำหนักได้ไม่ขึ้นตามเวลาที่ควรจะเป็น ก็ให้พึงสังวรว่าอาจจะเกิดจากภาวะกลืนลำบากนะครับ ควรจะไปรับการตรวจว่ามีภาวะกลืนลำบากหรือไม่นะครับ
นอกจากจะขาดอาหารเนี่ยก็จะทำให้เกิดการขาดน้ำด้วยครับ นึกง่ายๆ ครับต้นไม้ที่ขาดน้ำก็จะมีการเหี่ยวเฉา เหี่ยวแห้งนะครับ แล้วก็จะเหมือนหมดพลัง กลุ่มนี้ก็จะมาด้วยอาการเพลีย หรือว่ามึนซึมได้โดยไม่เกี่ยวกับยานะครับ อันนี้หมายถึงขาดน้ำอย่างเดียวล้วนๆ
ก่อนหน้านี้ที่ถามว่า อะไรที่ ประเภทอาหารที่สำลักได้ง่ายที่สุด คือ “น้ำ” นั่นเอง หลายคนไม่กล้ากินน้ำเพราะมันสำลักง่าย ก็เลยไม่ดื่มน้ำ เมื่อไม่ดื่มน้ำก็เลยทำให้ขาดน้ำนะครับ ก็จะทำให้สมรรถนะตกลงนะครับ
ก็เป็น 7 กลุ่มใหญ่ๆ นะครับที่อยากจะเรียนฝากให้ทุกท่านได้พึงระวังแล้วก็สังวร ถ้าพบอาการทั้ง 7 เหล่านี้เนี่ยอยากให้ทุกท่านได้ไปพบแพทย์นะครับ เพื่อการประเมินว่ามีภาวะของการกลืนลำบากหรือสำลักอาหารหรือไม่
