โควิดผ่านไป เรากำลังเข้าสู่โหมดชีวิตแบบเดิม กิน ดื่ม เที่ยวได้ตามปกติ แต่ที่ไม่ปกติก็คือเงินในกระเป๋าที่จะต้องระวังและรักษาให้ทุกเม็ดคุ้มค่าและยาวนานขึ้น เผื่อวันหน้าชีวิตจะได้ไม่สะดุด กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต นำวิธีประหยัดและสร้างความเพลิดเพลินคือปลูกผักสามัญประจำบ้าน ที่สามารถปรับเปลี่ยนได้หลากหลายเมนูและดูแลแบบง่าย ๆ ชนิดที่ชาวคอนโดฯ หรือชาวหอฯ ก็ปลูกได้ในพื้นที่จำกัด
ชนิดของผักสามัญประจำบ้านที่กินอยู่เป็นได้คัดสรรมาแล้ว มีอยู่ 5 ชนิดด้วยกัน คือ กะเพรา โหระพา พริกขี้หนู ผักบุ้ง และผักตำลึง เมนูที่มาจากสิ่งที่ปลูกนี้สามารถทำได้ทั้งต้ม ผัด ทอด เช่น ต้มยำปลากระป๋องใส่ใบกะเพรา ผัดผักบุ้งไฟแดง ผัดกะเพราหมู ไข่เจียวโหระพา และต้มจืดตำลึง
ขั้นตอนการปลูกผักอันดับแรกเริ่มจากเตรียมอุปกรณ์ มีกระถาง พลั่วมือ ดิน ปุ๋ย หรือดัดแปลงจากถัง หรือกะละมังเก่า แต่เจาะรูระบายน้ำเสียก่อน
กะเพรา และ โหระพา
สมุนไพรที่ควรปลูกคู่ครัว
วิธีปลูก ทำง่ายแค่ชำจากกิ่งที่ซื้อจากตลาด หลังจากเด็ดใบมาประกอบอาหาร ให้เหลือใบยอดสัก 2 – 3 ใบ เลือกกิ่งกลางๆ นำลงไปในกระถาง วางไว้ในที่ร่ม ไม่กี่วัน ก็ฟื้นตัว แล้วค่อยเอาออกมาวางในที่มีแดด หรือจะซื้อเมล็ดเป็นซองมาเพาะในถาดโดยโรยห่างกันหน่อย เมื่อต้นงอกออกมาแข็งแรงดีแล้ว จึงแยกลงกระถาง ถ้าอยากขยายเพิ่มทำเหมือนตอนที่ปลูกครั้งแรกได้เลย เอากิ่งมาชำไปเรื่อยๆ ปล่อยให้ออกดอกบ้าง เพื่อเก็บเมล็ดมาโรยต่อ เรียกว่าปลูกครั้งเดียวเก็บกินได้ทั้งปี โดยกะเพรา โหระพา เป็นสมุนไพรให้ประโยชน์ ช่วยย่อยอาหาร ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยบำรุงธาตุ กลิ่นของพืชทั้ง 2 ชนิดยังช่วยผ่อนคลาย และลดความรู้สึกวิตกกังวล
การดูแล รดน้ำสม่ำเสมอ นานๆ ทีก็เอาปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกมาใส่ สร้างใบเขียว คอยตัดยอดไปใช้บ่อยๆ มีแต่จะงอกงามขึ้น ถ้าไม่ตัดยอด ปล่อยให้ดอกออกมามาก ต้นจะโทรม แกร็น แก่ตาย
พริกขี้หนู
พริก พืชสวนครัวอันดับต้นๆ โดยการปลูกพริกบางทีก็ยาก บางทีก็ง่ายเพราะแค่ล้างพริกแล้วเม็ดหล่นลงดินก็ขึ้นได้
วิธีปลูก เพาะจากเมล็ดในซองนำมาหยอดในถาดเพาะ พอขึ้นต้นแข็งแรงดีอาจสูงประมาณ 3 นิ้ว จึงแยกออกมาปลูกในกระถาง แต่ถ้าปลูกลงกระถางเลยให้หยอดสัก 4 – 5 เม็ด เพื่อเลือกต้นที่แข็งแรงและเผื่อบางเม็ดไม่งอกเป็นต้น
การดูแล รดน้ำให้ดินชุ่มแต่อย่าแฉะ ระวังอย่าให้มีน้ำขัง วางกระถางให้โดนแดด พรวนดินเพื่อกำจัดวัชพืชบ้าง ใส่ปุ๋ยเดือนละครั้ง
ผักบุ้ง
เป็นผักที่กินได้บ่อย ปลูกง่าย
วิธีปลูก ซื้อเมล็ดมาหยอดลงหลุม เอาดินกลบบางๆ รดน้ำไม่กี่วันก็จะงอกประมาณ 30 วัน ตัดยอดกินได้ เวลาตัดให้ตัดแต่ยอดคงต้นไว้ เพราะลำต้นที่เหลือจะแตกยอดออกมาให้เก็บได้อีก ดังนั้นถ้าไม่ต้องการเพาะต้นจากเมล็ดซองสามารถซื้อผักบุ้งที่ตลาดโดยเลือกกำที่ยังไม่ตัดราก เอารากมาปักลงดินหมั่นรดน้ำ ก็จะแตกยอดออกมาให้เก็บกินเช่นเดียวกัน
การดูแล ผักบุ้งเป็นผักที่ชอบน้ำชอบแดด ต้องรดน้ำมากๆ หรือเอาถาดรองน้ำใส่กระถางไว้ก็ได้ แต่อย่ามากไปรากจะเน่า คอยใส่ปุ๋ยบำรุงใบให้เขียวสดน่ากิน ผักบุ้งมีหลากชนิด ทั้งผักบุ้งไทยปล้องใหญ่กรอบ ผักบุ้งนาสีแดงกินคู่กับส้มตำ และผักบุ้งจีนหาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด ด้วยคุณประโยชน์ของผักบุ้งที่ช่วยบำรุงสายตา มีวิตามินเอ กินแล้วตาหวาน
ผักตำลึง
ผักที่กินง่าย ทำได้หลายเมนู
วิธีปลูก ใช้การชำจากกิ่งที่ซื้อมาจากตลาด หลังจากเด็ดยอดแล้ว เลือกกิ่งที่กึ่งแก่ กึ่งอ่อน มีสีออกน้ำตาล ใบเต็ม หยักเว้าตื้นที่เรียกกันว่า “ตำลึงตัวเมีย” ตัดกิ่งแก่เป็นท่อนให้มี 3 ข้อ โดยตัดบริเวณใต้ข้อยาว 15-20 เซนติเมตร ริดใบออก ปักในกระถางใช้ดินร่วนที่ผสมกับปุ๋ยอินทรีย์ ปักให้ลึกพอประมาณ รดน้ำให้ชุ่มเช้า-เย็น วางกระถางในที่มีแสงแดดรำไร หากปลูกลงดินให้เลือกพื้นที่ที่เหมาะสม หลังจากปลูกไว้ประมาณ 1 เดือน เริ่มแตกยอดให้เก็บกินเมื่อต้องการปลูกเพิ่มใช้ได้ทั้งการชำกิ่งแบบเดิมหรือเก็บผลสุกมาเพาะเมล็ดนำไปปลูกต่อ โดยการเก็บตำลึงข้อพึงระวังคือ “ตำลึงตัวผู้” ที่ใบจะหยักลึกเป็นแฉกชัดเจน ที่จะมีฤทธิ์ระบายและส่งผลกับผู้มีธาตุอ่อนและผู้สูงอายุ
การดูแล ช่วงแรกควรรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ ไม่ควรปล่อยทิ้งให้ต้นเหี่ยว เด็ดมากินบ่อยๆ เพื่อให้แตกยอด
การปลูกผักไว้กินเองนอกจากช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายแล้ว ยังช่วยให้มีสุขภาพดี เพราะได้กินผักสด ปลอดจากพิษ เก็บจากต้นลงกระทะเป็นเมนูอาหารสำหรับครอบครัว แค่เริ่มต้นจากพื้นที่เล็กๆ และของที่มีอยู่รอบตัว คุณก็จะมีสวนครัวเป็นของตัวเองแล้ว
ขอบคุณข้อมูล
– หนังสือปลูกเอง กินเอง เมนูอร่อยจากสวนครัวคนเมือง