ญี่ปุ่นกับวิบากกรรมเจ้าภาพโอลิมปิก…นับถอยหลัง 56 ปีที่รอคอย
ปี 1942 ถอนตัวเหตุถูกคว่ำบาตรเพราะรุกรานจีน – ปี 2020 ไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ระบาดในจีน
วันที่ 24 กรกฎาคม ที่จะถึงนี้การแข่งขันโอลิมปิก 2020 จะเริ่มต้นขึ้น ณ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ที่นับเป็นความหวังของรัฐบาลญี่ปุ่นที่ต้องการให้การแข่งขันกีฬาระดับโลกครั้งนี้จะดึงดูดนักท่องเที่ยวจำนวนมหาศาลเข้ามาท่องเที่ยวในญี่ปุ่น อันจะเป็นที่มาของรายได้จากการท่องเที่ยวที่จะมาช่วยสนับสนุนเศรษฐกิจของญี่ปุ่นที่กำลังตกต่ำอยู่ในขณะนี้
ญี่ปุ่นนับเป็นประเทศที่ได้รับการบันทึกในประวัติศาสตร์โลกว่าเป็นประเทศแรกในเอเชีย ที่ได้รับคัดเลือกจากสภาโอลิมปิกสากลให้เป็นเจ้าภาพการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ตั้งแต่ยุคแห่งการสร้างความยิ่งใหญ่ของจักรวรรดิญี่ปุ่น โดยได้ขอเป็นเจ้าภาพจัดกีฬาโอลิมปิกเมื่อปี 1936 และสภาโอลิมปิกสากล (IOC) ก็ได้เลือกให้ญี่ปุ่นได้เป็นเจ้าภาพในอีก 4 ปีต่อมา รวมทั้งไอโอซียังมีมติเลือกเมืองซัปโปโร เป็นสถานที่จัดโอลิมปิกฤดูหนาว อีกด้วย ทำให้ญี่ปุ่นถูกบันทึกในประวัติศาสตร์โลกว่าเป็นชาติแรกของเอเชีย และครั้งแรกของโลก ที่มีการจัดโอลิมปิกทั้งสองฤดูในปีเดียวกัน
แต่การขอเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันกีฬาที่ใหญ่ที่สุดของโลกครั้งนั้น ไม่ได้ราบรื่นอย่างที่ฝัน เพราะในระยะเวลานั้นญี่ปุ่นอยู่ระหว่างการทำสงครามไล่ล่าอาณานิคมไปทั่วและยังโดนคว่ำบาตรจากสหราชอาณาจักรจากกรณีรุกรานจีน สร้างความเจ็บช้ำน้ำใจให้ชาวจีน กลายเป็นประวัติศาสตร์ที่ยังตอกย้ำความสัมพันธ์ที่ไม่ราบรื่นนักระหว่างชาวจีนกับญี่ปุ่นตลอดมา ทำให้ญี่ปุ่นจำต้องขอถอนตัวออกจากการเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกในปี 1938 จนฟินแลนด์ต้องรับหน้าที่จัดการแข่งขันแทนที่เมืองหลวงเฮลซิงกิในอีก 2 ปีต่อมา
แต่หลังจากนั้นไม่นานความขัดแย้งของโลกทำให้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 การแข่งขันโอลิมปิกจึงถูกเลื่อนออกไปอีกหลายปีโดยปริยาย
หลังการพ่ายแพ้ในสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นตกอยู่ในภาวะข้าวยากหมากแพง และต้องฟื้นฟูประเทศอย่างหนัก แต่ก็ใช้เวลาไม่นานนักญี่ปุ่นก็สามารถเติบโตกลายเป็นประเทศเศรษฐกิจใหม่อย่างรวดเร็วภายใต้การช่วยเหลือของอเมริกา
ภายหลังการเป็นอิสระจากอเมริกาในปี 1951 รัฐบาลเมืองโตเกียวไม่รอช้าที่จะขอเป็นเจ้าภาพจัดโอลิมปิกในการแข่งขันปี 1960 อีกครั้ง หลังจากที่เคยผิดหวังกับการเป็นเจ้าภาพในปี 1942มาแล้ว แต่ท้ายที่สุดโตเกียวก็ไม่ได้เป็นเจ้าภาพโอลิมปิกอีก ด้วยเหตุผลเรื่องความไม่พร้อมต่างๆ ของชาวญี่ปุ่นที่เพิ่งผ่านความบอบช้ำจากสงครามโลกมาหมาดๆ ทำให้การขอเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกถูกพับไปอีก
แม้จะพลาดหวังครั้งแล้วครั้งเล่า ญี่ปุ่นก็คือญี่ปุ่น พวกเขาไม่ย่อท้อที่จะขอเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกอีกครั้งในปี 1964 จากความพยายามในครั้งที่ 3 นี้ ญี่ปุ่นก็สามารถเอาชนะเมืองดีทรอยต์ ของอเมริกา คว้าเจ้าภาพจัดโอลิมปิกกลายเป็นชาติแรกในประวัติศาสตร์ของเอเชียมาจนได้
หลังคว้าชัยการเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกในปี 1964 รัฐบาลญี่ปุ่นทุ่มงบประมาณจำนวนมหาศาลในการสร้างระบบโครงสร้างให้ทันสมัย ทั้งการคมนาคมขนส่งต่างๆ ไม่ว่าจะ เป็นการสร้างสนามบินฮาเนดะให้ทันสมัยมากขึ้น การสร้างรถไฟฟ้าและรถไฟใต้ดิน สร้างทางหลวงยกระดับ พร้อมรณรงค์จิตสำนึกชาวญี่ปุ่นเรื่องความสะอาด ทำให้โตเกียวที่เป็นเคยเป็นเมืองแออัด ยุ่งเหยิง และเต็มไปด้วยขยะ กลายเป็นอันแสนสะอาดจนได้รับเสียงชื่นชมไปทั่วโลกจนถึงปัจจุบัน
โอลิมปิก 1964 กลายเป็นการสร้างประวัติศาสตร์ใหม่พลิกโฉมญี่ปุ่นจากสู่ความทันสมัยมากมาย และถือเป็นความสำเร็จหลังจากที่ต้องพลาดหวังครั้งแล้วครั้งเล่า การได้มาซึ่งสิทธิ์ในการเป็นเจ้าภาพจัดแข่งขันโอลิมปิกครั้งนั้นถือเป็นประวัติศาสตร์ของชาวญี่ปุ่นที่ถูกบันทึกไว้ว่าได้สร้างทั้งชื่อเสียง รายได้ และความก้าวหน้าของญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก
ผ่านมากกว่า56 ปี ญี่ปุ่นก็กำลังจะได้เป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันโอลิมปิกอีกครั้งในปี 2020 นี้ แม้ว่าประชาชนชาวญี่ปุ่นส่วนหนึ่งจะไม่เห็นด้วยกับการทุ่มงบประมาณของรัฐบาลลงไปในการเป็นเจ้าภาพในครั้งนี้แทนการนำมาใช้ในการพัฒนาสนับสนุนเศรษฐกิจด้านอื่น แต่รัฐบาลญี่ปุ่นก็ยังคาดหวังว่า การเป็นเจ้าภาพของพวกเขาจะกลับมาพลิกโฉมช่วยให้ญี่ปุ่นกลับมายืนหนึ่งในตำแหน่งประเทศทรงอิทธิพลทางเศรษฐกิจอีกครั้ง หลังจากต้องเผชิญปัญหามากมาย ไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านเศรษฐกิจที่สั่นคลอนความเป็นประเทศร่ำรวยที่สุดในโลก ที่เป็นผลมาทั้งจากปัญหาภัยพิบัติต่างๆ รวมไปถึงปัญหาสังคมของกลุ่มประชากรที่รัฐบาลต้องใช้งบประมาณไปดูแลกลุ่มประชากรสูงอายุที่เพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว ปัญหาขาดแคลนคนวัยแรงงานเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ
แต่เมื่อถึงวันนี้เหลือเพียงอีกไม่ถึง 6 เดือนกีฬาโอลิมปิกโตเกียว 2020 ก็จะเริ่มขึ้นแล้วแต่ดูเหมือนว่าญี่ปุ่นกลับต้องเผชิญกับปัญหาโรคไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ระบาดอย่างหนักในจีนที่กำลังส่งผลกระทบไปทั่วโลก จากการระงับ และกีดกันการข้ามพรมแดนของประเทศต่างๆ ทั่วโลก ที่หากการแพร่ระบาดยาวนานอาจจะส่งผลกระทบต่อการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกโตเกียว 2020 ที่ชาวญี่ปุ่นรอคอยมาถึง 56 ปี
ล่าสุดรัฐบาลญี่ปุ่นโดยนายชินโซะ อาเบะ นายกรัฐมนตรีได้ออกมาประกาศว่า ญี่ปุ่นจะยังไม่ประกาศเลื่อนหรือยกเลิกการจัดการแข่งขันโอลิมปิก 2020 ออกไป ทุกอย่างยังคงอยู่ในกำหนดการเดิม แต่จะมีการติดตามทำงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งองค์การอนามัยโลก และคณะกรรมการโอลิมปิกสากล อย่างใกล้ชิดเพื่อพิจารณาการดำเนินการอย่างเหมาะสมต่อไป
ขอขอบคุณภาพจาก : olympic.org