เคยสงสัยหรือไม่ว่าระหว่างชายหรือหญิงใครโกหกเก่งกว่ากัน ? กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต มีข้อมูลเชิงสถิติน่าสนใจมาฝาก
งานวิจัยสถาบันมักซ์พลังค์ ในเยอรมันนี และสถาบันเทคโนโลยีแห่งอิสราเอล ทางฟากตะวันตก ได้ศึกษาพฤติกรรมโกหกและทดลองด้านจิตวิทยา กับอาสาสมัคร 44,000 คน พบว่า ผู้ชายมีพฤติกรรมโกหกมากกว่าผู้หญิง โดยอัตราเฉลี่ยผู้ชาย 42% ส่วนผู้หญิง 38%
แต่ถ้าดูตัวเลขจะเห็นว่ามีเพียง 4% นั่นหมายความว่า หญิงหรือชาย มีอัตราพฤติกรรมที่ไม่ต่างกัน ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลของศาสตร์ของโจอี ยับ ผู้เชี่ยวชาญด้านนรลักษณ์ ที่ให้ข้อมูลว่า ภายในบทสนทนาหนึ่งครั้งผู้ชายมีแนวโน้มโกหกพอ ๆ กับผู้หญิง
แล้วเหตุใด คนส่วนใหญ่ถึงมีพฤติกรรมโกหก? ปอนด์ ยาคอปเซ่น และ ดุจดาว วัฒนปกรณ์ นักจิตบำบัดการเคลื่อนไหว ให้ 4 เหตุผลหลักแรงจูงใจไว้ดังนี้
1. อยากฟังแค่สิ่งที่อยากได้ยิน: เลือกโกหกพูดความจริงไม่หมด เพราะต้องการเล่าปัญหาต่าง ๆ ที่เผชิญมาให้ใครสักคนฟัง แม้ปัญหานั้น เขาจะมีส่วนผิดหรือแสดงวิธีตอบโต้ไปด้วยความรุนแรงก็ตาม เพราะต้องการให้คนฟังเข้าข้าง เห็นใจ แสดงความรู้สึกตอบกลับในส่วนที่อยากได้ยิน
2. อยากรักษาน้ำใจ: บางครั้งการโกหกด้วยวิธีพูดความจริงไม่หมด เพื่อรักษาน้ำใจให้กับคนนั้น เพราะบางอย่างแก้ไขไม่ทันเสียแล้ว เช่น มีเพื่อนตัดผมไม่เข้าใบหน้า แต่ก็ต้องเลือกโกหกว่า สวยดี ไม่ให้เพื่อนเสียความมั่นใจ
3. กลัวความผิดหวัง: สถานการณ์โกหกเช่นนี้มักเกิดขึ้น เพราะกลัวคนที่ให้ความใส่ใจจะผิดหวัง จึงเลือกโกหก เพื่อรักษาความสัมพันธ์ระหว่างกัน
4. ปกป้องตัวเอง: ด้วยเหตุผลส่วนตัวหรือในอดีตเคยมีปม เจอคนโกหกมาก่อน จนทำให้ต้องสร้างเกราะป้องกันตัวเองขึ้นมา เลือกโกหกเพื่อปกปิดปมบางอย่างภายในใจ ข้อควรระวัง คือ เมื่อเริ่มเรียนรู้แล้วว่าการโกหกนั้นคือทางออกที่ปลอดภัย หากทำแบบนี้บ่อยเข้าอาจบ่มเพาะนิสัยให้เป็นคนชอบโกหกในที่สุด
ไม่ว่าจะเหตุผลใดก็ตาม เพศชายหรือหญิงชอบโกหกไม่ต่างกัน ซึ่งพฤติกรรมโกหกเป็นสิ่งที่ไม่ควรเกิดขึ้น แม้กระทั่งตามหลักพระพุทธศาสนา ศีลข้อ 4 ได้กล่าวไว้ว่า มุสาวาทา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ จงละเว้นจากการพูดเท็จ เนื่องจากท้ายที่สุดแล้ว พฤติกรรมโกหกไม่ได้ส่งผลดีต่อทั้งสองฝ่าย ในแง่ทฤษฎีหรือเชิงปฏิบัติ แต่บางครั้งเราก็อาจจำเป็นที่จะต้องโกหก หรือปรับวิธีพูด เพื่อให้ผู้ฟังรู้สึกดี
