สมัยนี้จะเห็นได้ว่า ผู้สูงอายุหันมาใช้งานโซเซียลเน็ตเวิร์คกันมากขึ้น เห็นได้ตามสถิติงานวิจัยของหน่วยงานต่าง ๆ เช่น สำนักงานสถิติแห่งชาติ สำรวจข้อมูล ในปี 2560 พบว่า ผู้สูงอายุมีแนวโน้มเล่นอินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นแอพพลิเคชั่นไลน์ หรือเฟซบุ๊ก เพื่อติดตามข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสุขภาพ และหารายได้เสริม ทำให้ง่ายต่อการเป็น “เหยื่อชั้นดี” ของมิจฉาชีพในคราบของผู้ประกอบการธุรกิจ ประเภทอาหารเสริม กินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต ขอนำเสนอสาระน่ารู้ถึงข้อควรระวังต่อเรื่องนี้
อาหารเสริม ปัจจัยที่ห้าคนสูงวัย
อย่างที่เห็นได้เป็นประจำ คือ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมบำรุงสุขภาพ เช่นสมุนไพรถังเช่า เห็ดลินจือ เป๊ะก๋วยบำรุงสมอง มีข้อเท็จจริงที่สามารถพิสูจน์ได้และไม่ได้มักใช้ผู้มีชื่อเสียงมาโฆษณา เพื่อสร้างภาพลักษณ์น่าเชื่อถือต่อผลิตภัณฑ์ อ้างสรรพคุณเกินจริง เช่น ทานแล้วช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันโรค ชะลอความแก่ชราและความเสื่อมของเซลล์ต่าง ๆ โดยไม่รู้ว่าบุคคลเหล่านั้นใช้จริงหรือไม่
ความเป็นจริงข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะด้านศึกษาทางคลินิกยังมีน้อย บางชนิดยังไม่สามารถยืนยันได้ 100% ว่ารักษาโรคตามเจ้าของผลิตภัณฑ์กล่าวอ้างได้จริง ส่วนใหญ่แล้วการรับประทาน ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หาไม่แล้วขืนร่างกายรับมากไป อาจสะสมให้ระบบตับ ไต ทำงานหนักถึงขั้นเสียชีวิต
ลวงด้วยความหวัง
นอกจากสรรพคุณอาหารเสริมบางประเภทที่เป็นข้อกังขาในวงการแพทย์ เจ้าของผลิตภัณฑ์อาหารเสริมบางยี่ห้อยังนำเรื่องเงินมาเป็นประเด็นหลักในการหลอกล่อ ใช้ความอยากหารายได้เสริมของผู้สูงอายุ นำเสนอข้อมูลลวง เพื่อขายอาหารเสริม หวังผลทางธุรกิจ ทำให้ผู้สูงอายุไม่รู้กี่รายต่อกี่รายต้องเสียทรัพย์ต่อเรื่องนี้
ดังกรณีศึกษาจาก แฟนเพจ หมอแล็บแพนด้า มีชายคนหนึ่งแอบอ้างเป็นหมอจีนจากโรงพยาบาล ตีสนิทผู้สูงอายุอยู่บ้านคนเดียว จับจุดวินิจฉัยโรค หลอกขายยาราคาเกือบหมื่น โดยยาที่นำมาหลอกขายนั้นมีทั้งถูกกฎหมายและไม่ถูกกฎหมาย ไม่ควรเสี่ยงรับประทานอย่างยิ่ง
นี่อาจแสดงให้เห็นว่าบริบทสังคมของผู้สูงอายุยุคนี้ ปรารถนาให้ร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บป่วย และพยายามหารายได้เสริมควบคู่กันไป ด้วยเหตุผลดังกล่าว จึงเสี่ยงต่อการโดนหลอกจากกลุ่มมิจฉาชีพออนไลน์ ผ่านอาหารเสริมซึ่งไม่อาจรู้ได้ว่าอาหารเสริมที่ซื้อมาดีจริงหรือไม่
แท้จริงแล้วสิ่งสำคัญสำหรับผู้สูงอายุ คือ ดูแลตัวเองด้วยการออกกำลังกาย เพราะจะทำให้ร่างกายได้รับความกระฉับกระเฉง สมรรถภาพดีทั้งร่างกายและจิตใจ โรคภัยไข้เจ็บ เบียดเบียนน้อย และถ้าอยากหารายได้เสริม รัฐบาล หน่วยงานเกี่ยวข้องทุกภาคส่วน ต่างให้ความสำคัญกับการเตรียมความพร้อมเพื่อเข้าสู่สังคมสูงวัย ทั้งเรื่องการส่งเสริมความมั่นคงทางอาชีพ และรายได้ ใต้ชื่อโครงการ“ภูมิปัญญาผู้สูงอายุกรุงเทพมหานคร” เว็บไซต์ www.bangkok.go.th/social
ภายในโครงการจะจัดกิจกรรมอันส่งเสริมการจ้างงานที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ ฝึกอาชีพสัญจร ให้แก่ผู้สูงอายุในชุมชน ชมรมผู้สูงอายุในโรงพยาบาล โรงเรียนฝึกอาชีพกรุงเทพมหานคร 10 แห่ง เปิดสอนวิชาชีพระยะสั้น 6 ประเภท มากกว่า 90 วิชาชีพ เช่น วิชาขนมอบ วิชาอาหารไทย วิชาเสื้อผ้าสตรี
ทั้งหมดนี้มนุษย์เราไม่ว่าช่วงวัยไหน ควรหันมาใส่ใจดูแลสุขภาพ ด้วยการออกกำลังกาย และรับประทานอาหารอย่างเหมาะสม หากต้องการซื้ออาหารเสริมควรดูให้ดี ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ ไม่ใช่ดารานักแสดง หรือเจ้าของบริษัทต่าง ๆ เพราะสุขภาพเป็นเรื่องใกล้ตัว ไม่ใช่เรื่องไกลตัว นี่คือวิถีแห่งกินอยู่เป็น 360 องศาแห่งการใช้ชีวิต
ขอขอบคุณข้อมูลจาก BLT Bangkok และ ไทยรัฐออนไลน์